بەهۆی  بونی روبەرێكی زۆری پیس بوو  بە مین  و تەقەمەنی لە ئاكامی جەنگی هەشت ساڵەی  نێوان عێراق و ئێران  و  شەڕی بەردەوامی كورد لەگەڵ حكومەتە یەك لە دوای یەكەكانی عێراق  كە نكوڵیان لە بونی كورد  دەكرد  هەمو ئەوانە وای كرد  ناوچەیەكی زۆری كوردستان بە مین  و تەقەمەنی  بچێندرێت  و ببێتە شوینَی شەرگە كە بەشێكی زۆری ئەو ناوچانە ناوچەی كشتوكاڵی و ئاژەڵداری هاوڵاتیان بووە نزیك بووە لە شوێنی نیشتەجێبونی  هاونیشتیمانیان .هەروەها لەگەڵ هاتنی  داعش بۆ ناوچەكانی كوردستان  دیسان ناوچەیەكی فراونی تری بە بۆمب و تەقەمەنی بۆمب رێژكرد  كە تا ئێستاش ناوچەی مەترسیدارن و هاوڵاتیان ناتوانن بۆی بگەرێنەوە لە ئەنجامی  ئەو ناوچە فراوانانەی كێڵگە مینیەكان زیاتر لە (13422) بونەتەقوربانی  مین و تەقەمەنی لە كوردستان  لەو ژمارەیەش(2644)هاوڵاتی بەوهۆیەوە گیانیان لە دەست داوە ( 10778)كەسی تریش بریندار بون  دەزگای گشتی كاروباری مین یش لە رێگەی تیمەكانی و رێكخراوە ناوخۆی و نێودەوڵەتیەكان بەردەوامە لە پاكسازی كردنی ئەو ناوچانە   دوبارە پاكردنەوەو  رادەست كردنەوەیان  بە خاوەنەكانیان